پانسمان هیدروژل چیست؟
پانسمان های هیدروژل از پلیمرهای آب دوست پیچیده با محتوای آب بالا (۹۰%) تشکیل شده اند. هیدروژل ها برای آبرسانی به زخم ها، مرطوب سازی اسکار (جای زخم) و کمک به دبریدمان اتولیتیک طراحی شده اند و پلیمرهای نامحلول هستند که در آب منبسط می شوند و به صورت پانسمان های ورقه ای، ژل آمورف یا پانسمان های آغشته به هیدروژل در دسترس هستند. هیدروژل ها محیط مرطوبی را برای مهاجرت سلولی فراهم می کنند و مقداری از ترشحات را جذب می کنند. دبریدمان اتولیتیک بدون آسیب به گرانولاسیون یا سلول های اپیتلیال یکی دیگر از مزایای پانسمان های هیدروژل است. به دلیل محتوای بالای آب، هیدروژل ها معمولاً نمی توانند مقادیر زیاد ترشحات را جذب کنند پس برای زخم‌های خشک تا ترشح خفیف استفاده میشوند. می‌توان از آنها برای ازبین بردن اسلاف روی سطح زخم استفاده کرد.
انواع پانسمان هیدروژل
- ژل آمورف: پانسمان های هیدروژل آمورف فرمولاسیونی از آب، پلیمرها و سایر مواد بدون شکل هستند که برای مرطوب کردن زخم های خشک و حفظ محیط مرطوب برای زخم ها طراحی شده اند. برای زخم‌های با ضخامت نسبی و کامل، زخم‌های نکروز، سوختگی‌های جزئی و آسیب بافتی ناشی از تشعشع مناسب است. محصولات ساخته شده معمولا قابل استفاده چندباره (مولتی دوز) هستند البته محصولات استریل و نگهداری نشده در شرایط مناسب قابل استفاده مجدد نیستند. این نوع پانسمان نیاز به پوشش پانسمان ثانویه دارد.
- ژل های ورقه ای: ورقه های هیدروژل شبکه های سه بعدی از پلیمرهای آبدوست متقاطع هستند که در آب نامحلول هستند و با متورم شدن با محلول های آبی تعامل می کنند. آنها بسیار سازگار و نفوذپذیر هستند و بسته به ترکیب آنها می توانند مقادیر مختلفی از ترشحات را جذب کنند. غیر چسبنده هستند و به راحتی از سطح زخم جدا میشوند. برای زخم‌های با ضخامت نسبی و کامل، زخم‌های نکروز، سوختگی‌های جزئی مناسب است. در سایزهای مختلف و با حاشیه با یا بدون چسب موجود می باشند.
- پانسمان های آغشته به هیدروژل: پانسمان های زخم هیدروژل آغشته شده، گاز و اسفنج های بافته نشده، رشته ها و نوارهای اشباع شده با هیدروژل آمورف هستند. برای زخم های با ضخامت نسبی و کامل، زخم های نکروز و زخم های عمیق با مجاری تونلی یا سینوسی مناسب است و در اندازه های مختلف موجود است.
ویژگی های پانسمان هیدروژل
پانسمان های هیدروژل دارای ویژگی ها و عملکرد های کلی زیر هستند:
- باغث خنک کردن زخم و تسکین و کاهش درد می شوند.
- غیرچسبنده هستند.
- بستر زخم را آبرسانی میکنند.
- فضای مرده را پر میکنند.
- استفاده و جداسازی آنها ساده است.
- قابل استفاده بر روی زخم های عفونی (با احتیاط و دقت) هستند.
- دبریدمان اتولیتیک را تسهیل می کنند.
- باعث آسیب به بافت اطراف زخم نمیشوند.
- می توان با داروهای موضعی آنها را استفاده کرد.
موارد مصرف و منع مصرف پانسمان هیدروژل
هیدروژل‌ها برای استفاده به‌عنوان پانسمان اولیه در درمان زخم‌های با ضخامت نسبی و کامل مانند زخم‌های فشاری مرحله دو تا چهار، زخم‌های عمیق، سوختگی‌های جزئی، زخم‌های عفونی، پارگی‌های پوستی، محل‌های اهداکننده (donor site) و زخم های همراه با نکروز یا اسلاف استفاده میشوند.
پانسمان های هیدروژل برای استفاده در زخم هایی با ترشحات زیاد منع مصرف دارند و نباید استفاده شوند.
موارد احتیاط
هشدارهای کلی زیر در مورد پانسمان های هیدروژل میباشد و همیشه برای هشدارها و اقدامات احتیاطی برای یک محصول خاص به اطلاعات سازنده مراجعه کنید.
- در صورت عدم پوشش مناسب ممکن است خشک شود.
- میتواند باعث خیس خوردگی (maceration) پوست اطراف زخم شود.
- برای استفاده در زخم هایی با ترشح متوسط تا سنگین توصیه نمی شود.
- ممکن است نیاز به تغییر پانسمان روزانه داشته باشد.
هشدار مهم
اطلاعات فوق جهت آگاهی و اطلاع و آموزش کادر درمان بوده و نباید بدون داشتن علم و دانش کافی مورد استفاده قرار گیرد و وبسایت طب زخم هیچگونه مسئولیتی در برابر استفاده نادرست از موارد و اطلاعات فوق ندارد. لطفا در صورت ایجاد هر مشکلی به پزشک یا کارشناس درمانگر زخم مراجعه نمایید.
در صورتی که هرگونه زخم، پینه، تاول و آسیب دیگری در اندام های خود مشاهده کردید در اسرع وقت به یک درمانگر زخم مراجعه نمایید تا از آسیب بیشتر و صرف وقت و هزینه ی اضافی جلوگیری کنید. زخم هایی که به آنها توجه نشود میتوانند پیشرفت کنند، عمیق تر و عفونی شوند و حتی باعث مرگ بافت و در نهایت قطع عضو شوند.
مرکز مراقبت از زخم طبِ زخم آماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان و درمان انواع زخم های مزمن و حاد در منزل شما است جهت دریافت مشاوره با ما در تماس باشید. تلفن جهت تماس و ارسال پیام:۰۹۹۱۵۶۵۵۴۱۱