پوشش صحیص زخم می تواند با محافظت از آسیب یا زخم در برابر باکتری ها و ایجاد محیطی که از بهبودی سالم پشتیبانی می کند، روند بهبود را تسریع کند. پانسمان های فوم ابزار موثری برای ترمیم زخم مرطوب هستند و به ویژه در پیشگیری از آسیب های ناشی از پانسمان، مدیریت زخم های پرترشح و به حداقل رساندن ناراحتی پانسمان و درد مفید هستند.
پانسمان فوم چیست؟
این پانسمان ها از پلی اورتان نیمه تراوا ساخته شده اند و حاوی محلول های پلیمری فوم شده با سلول های کوچک و باز هستند که می توانند مایعات را در خود نگه دارند. این سلول ها ممکن است با مواد دیگر نیز ترکیب شوند. میزان جذب آنها بسته به ضخامت پانسمان متفاوت است. ناحیه تماس پانسمان فوم غیر چسبنده و بدون پرز است، بنابراین پانسمان به راحتی جدا می شود.
ساختار
لایه بیرونی پانسمان اغلب آبگریز یا ضد آب است تا از باکتری ها و سایر آلاینده ها جلوگیری کند. پانسمان های فوم با یا بدون حاشیه چسبدار و در اندازه ها و اشکال مختلف عرضه می شوند. برخی از آنها همچنین دارای یک سد باکتریایی ساخته شده از یک فیلم شفاف هستند. علاوه بر این، برخی از پانسمان‌های فوم با یک عامل ضد میکروبی مانند نقره، عسل مانوکا و آنتی‌بیوتیک‌ها آغشته می‌شوند و یا شامل سورفکتانت‌ها به عنوان وسیله‌ای برای رساندن این مواد به بستر زخم هستند.
ویژگی اصلی پانسمان های فوم
ویژگی اصلی پانسمان های فوم این است که به حفظ محیط مرطوب زخم کمک می کنند. همچنین فوم به محافظت از زخم و ناحیه اطراف زخم از ضربه اضافی کمک می کند و همچنین عایق حرارتی برای زخم ها ایجاد می کند. به علت استفاده و برداشتن آسان، پانسمان های فوم باعث آسیب اضافی نمی شوند. پانسمان های فوم را می توان در صورت وجود عفونت نیز استفاده کرد. علاوه بر این، پانسمان های فوم با عوامل دبریدمان آنزیمی سازگار هستند. بسته به مقدار اگزودا، پانسمان های فوم دار یک تا هفت روز زمان میتوانند روی زخم باقی بمانند.
ویژگی های پانسمان فوم
پس همانطور که گفته شد، پانسمان های فوم دارای ویژگی ها کلی زیر هستند:
- به حفظ محیط مرطوب در زخم کمک می کند.
- از زخم و اطراف زخم در برابر ضربه و آسیب محافظت می کند.
- به راحتی قابل اعمال و جداسازی است.
- میتواند تحت فشار استفاده شود.
- سازگار و راحت
- می توان با دارو های موضعی یا دبریدمان های آنزیمی استفاده کرد.
- بدون پرز
- غیر چسبنده به سطح زخم
- هنگام جدا سازی به بسطر زخم آسیب وارد نمیکند.
- نیمه تراوا
- عایق حرارتی برای زخم را فراهم می کند.
- زمان استفاده از ۱ تا ۷ روز بسته به مقدار ترشحات زخم
موارد مصرف و منع مصرف پانسمان فوم
پانسمان‌های فوم برای زخم‌هایی که ترشح می‌کنند، چه کم و چه زیاد، عالی هستند. به طور کلی، پانسمان های فوم برای زخم های با ضخامت نسبی یا کامل استفاده می شوند. زخم هایی که از استفاده در آنها مناسب است عبارتند از:
- زخم های پا
- زخم های جراحی
- پیوند پوست
- سوختگی های جزئی
- ساییدگی ها
- زخم های عفونی
- پارگی ها
- تخلیه زخم های پریستوم
- زخم‌های فشاری (مراحل ۲ تا ۴)
- زخم هایی که نیاز به درمان زخم فشار منفی دارند (NPWT)
- لوله های تراکئوتومی و گاستروستومی
- حفره های زخم
همچنین انعطاف‌پذیر هستند و می‌توان آنها را متناسب با قسمت‌های خاص بدن مانند انگشتان پا، انگشتان دست یا گوش برش داد. به دلیل خواص حرارتی، پانسمان های فوم را می توان بر روی زخمی که برای گرم نگه داشتن آن نیاز به عایق دارد، استفاده کرد. علاوه بر این، می توانند برای محافظت از پوست در بالای برجستگی های استخوانی یا مناطق با اصطکاک زیاد روی پوست مفید باشند.
زخم‌های بدون ترشح و خشک و سوختگی‌های درجه سه معمولاً کاندیدای مناسبی برای پانسمان‌های فوم نیستند. این پانسمان‌ها روی زخم‌هایی که دارای اسکار خشک هستند نیز مؤثر نیستند، زیرا بدون اگزودا و ترشح، بستر زخم ممکن است برای ترمیم زخم خیلی خشک شود (البته در این موارد می‌توان از پانسمان‌های فوم برای خشک نگه داشتن اسکار و محافظت از آن در برابر آسیب استفاده کرد). در زخم های با ترشح خیلی زیاد منع مصرف دارد زیاد ممکن است محیط مناسبی برای رشد باکتری فراهم کند. علاوه بر این، اگزودای بیش از حد ممکن است نیاز دفعات تعویض پانسمان زیادی داشته باشد و باعث خیس خوردگی (maceration) پوست اطراف زخم شود. در چنین مواردی، فوم جاذب تر یا نوع پانسمان دیگری (پانسمان های جاذب) اولویت دارد.
موارد احتیاط
هشدارهای کلی زیر در مورد پانسمان های فوم میباشد و همیشه برای هشدارها و اقدامات احتیاطی برای یک محصول خاص به اطلاعات سازنده مراجعه کنید.
- در صورت اشباع ممکن است باعث خیس خوردگی (maceration) پوست اطراف زخم شود.
- روی زخم های دارای اسکار خشک موثر نیست.
- ممکن است نیاز به پانسمان ثانویه داشته باشد.
هشدار مهم
اطلاعات فوق جهت آگاهی و اطلاع و آموزش کادر درمان بوده و نباید بدون داشتن علم و دانش کافی مورد استفاده قرار گیرد و وبسایت طب زخم هیچگونه مسئولیتی در برابر استفاده نادرست از موارد و اطلاعات فوق ندارد. لطفا در صورت ایجاد هر مشکلی به پزشک یا کارشناس درمانگر زخم مراجعه نمایید.
در صورتی که هرگونه زخم، پینه، تاول و آسیب دیگری در اندام های خود مشاهده کردید در اسرع وقت به یک درمانگر زخم مراجعه نمایید تا از آسیب بیشتر و صرف وقت و هزینه ی اضافی جلوگیری کنید. زخم هایی که به آنها توجه نشود میتوانند پیشرفت کنند، عمیق تر و عفونی شوند و حتی باعث مرگ بافت و در نهایت قطع عضو شوند.
مرکز مراقبت از زخم طبِ زخم آماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان و درمان انواع زخم های مزمن و حاد در منزل شما است جهت دریافت مشاوره با ما در تماس باشید. تلفن جهت تماس و ارسال پیام:۰۹۹۱۵۶۵۵۴۱۱